Về Hòa Đa thưởng thức bánh tráng cuốn thịt heo

Hầu như món ăn nào cũng có bánh tráng, không dùng bánh tráng để cuốn thì cũng lắm món phải ăn kèm miếng bánh tráng nướng, không ăn để no thì cũng phải là món mở màn một bữa tiệc (trong khi chờ dọn thức ăn chính), có khi bánh tráng lại thành trung tâm như là món bánh ướt, hay buồn tình nướng cái bánh tráng chấm với mắm nêm cũng phần nào thấy… đời đáng sống! Tuy nhiên, dân vùng Hòa Đa chế biến món thịt heo luộc, dùng bánh tráng cuốn với rau sống thì… rất là khí thế…

Làng nghề Hòa Đa thuộc xã An Mỹ (huyện Tuy An) nằm cạnh quốc lộ 1A, cách thị xã Tuy Hòa 15km về phía bắc. Làng có trên 200 hộ tráng bánh quanh năm, mỗi mùa trước Tết thì tăng lên hơn 300 hộ. Theo bà Nguyễn Thị Níu, người có trên 40 năm làm nghề tráng bánh ở Hòa Đa, sở dĩ bánh tráng ở đây được chuộng hàng đầu bởi chiếc bánh mịn đều, dẻo thơm, không có vị chua và ít bị dính khi nhúng nước dùng để cuốn thức ăn. Bên cạnh đó, độ dẻo của bánh tráng Hòa Đa còn quyết định chủ yếu ở khâu chọn và ngâm gạo, chứ không phải pha thêm bột sắn như bánh tráng một số vùng khác. Với riêng loại bánh tráng để nướng, bột tráng bánh còn được trộn thêm nước cốt dừa, hành củ… nên chiếc bánh khi nướng lên, mùi rất thơm.

Bánh tráng Hòa Đa hiện là một trong những đặc sản hàng đầu của đất Phú Yên có mặt nhiều nơi trong và ngoài tỉnh, lan đến tận Sài Gòn, Hà Nội và theo chân Việt kiều đến nhiều nước trên thế giới. Chiếc bánh tráng thơm mùi gạo và nắng của khí chất đồng quê, có thể ăn với vài trăm món, riêng có khoảng vài chục món mà không có bánh tráng thì kể như… chưa đúng phép.

Bánh tráng nhúng mà cuốn với thịt luộc hay nem chả kèm rau sống thì rất đúng bài, vài lát bánh nướng nữa thì càng hay. Dân quê thì có thịt heo là quý rồi nhưng lúc làm mâm đãi khách hoặc Tết nhất thì họ chọn những miếng thịt đùi heo hoặc ba chỉ (ba rọi) thật tươi đem luộc hoặc hấp vừa chín, để ráo, cắt mỏng vừa… Sau đó nhúng bánh tráng cuốn với các loại rau sống và thịt heo luộc chấm với nước mắm nhỉ hoặc mắm nêm bản địa sẽ có hương vị thơm, ngọt vô cùng đậm đà.

Với món thịt heo hấp hoặc luộc, phải cho thịt vào nồi lúc nước đã sôi mạnh để giữ được độ ngọt, giòn cho miếng thịt; đã vậy, đây lại là thịt của giống heo cỏ địa phương nên lại mềm và thơm hơn hẳn loại thịt heo nuôi công nghiệp đang bày bán rộng rãi. Tôi vốn chỉ ăn thịt cho… có lệ, vậy mà một đận về Hòa Đa đã làm đến chục cuốn bánh tráng thịt heo luộc. Miếng bánh tráng thoảng thơm mùi gạo mới, nắng gió Hòa Đa, miếng thịt ngọt giòn ăn kèm với rau sống của miệt đồng nơi đây nh húng đứng, húng dũi, ngò gai, giá, cà chua sống, cà dĩa, xà lách… cứ làm thực khách cuốn mãi không thôi.