Lạ lẫm với món chả dông đặc sản Phú Yên

Ở Phú Yên nói đến món ăn đặc sản được chế biến từ con dông phải nói đến món chả dông ở phường Phú Lâm, TP Tuy Hòa. Ở đây thịt dông có sẵn trong mùa hè, nhiều nhất là từ tháng giêng đến tháng năm âm lịch. Con dông trông tựa rắn mối hay kỳ nhông. Để bắt được dông, thường có hai cách là đào cát và câu. Nếu dùng cách thứ nhất, người đào dông phải tìm đến những bãi cát ven biển có cỏ mọc. Khi quan sát thấy có những miệng hang rộng chừng cổ tay, xung quanh hang có dấu đuôi dông bò trên cát thì đó là hang dông.

Muốn bắt được dông họ phải dùng cuốc, xẻng đào đến tận cùng hang. Cách thứ hai, người đi bắt dông có thể dùng cần làm bằng tre có buộc một sợi cước hoặc sợi chỉ chắc được thắt vòng tròn đặt xung quanh miệng hang, giữa vòng tròn có một cái chốt. Các chú dông khi ra khỏi hang kiếm ăn hay uống những giọt sương đọng trên những lá cỏ thì đụng vào chốt làm cho vòng dây cước thắt ngang hông...

Khi đã có được dông rồi, để chế biến thành món ăn người ta phải bỏ đầu, lột da con dông, lấy thịt làm sạch, chặt đuôi và bốn chân. Sau đó, người đầu bếp sẽ băm nhuyễn và trộn với các gia vị như ớt bột, hành tiêu. Sau đó trộn hỗn hợp thịt dông cùng gia vị với một ít nấm mèo và bách thảo đã cắt nhỏ, rồi dùng bánh tráng mỏng cuốn thành những cuốn bằng ngón tay trỏ, bỏ vào chảo dầu chiên dòn. Chả dông Phú Lâm thường ăn kèm với rau sống Ngọc Lãng hoặc rau sống trồng ở các vùng đất soi Phú Lễ. Đây là những địa phương trồng rau sạch và ngon có tiếng.

Chả dông không chỉ thơm ngon vì nhiều đạm lại thêm mùi vị đặc trưng  mà giá một đĩa chả dông chỉ vài chục ngàn cũng rất hữu nghị. Du khách có thể thưởng thức chả dông ở những quán nhậu bình dân hai bên đường từ ngã ba Đông Tác đến sân bay Tuy Hòa, lan cả sang nhiều con đường của trung tâm thành phố Tuy Hòa nhưng nhiều nhất là khu Nguyễn Công Trứ.

Đối với những người sành ăn ở đây còn muốn húp chén cháo dông nóng hổi vào cuối cuộc nhâm nhi. Thịt dông sau khi quết nhuyễn để làm chả thì dành lại một ít để nấu cháo. Muốn nồi cháo ngon thì xào qua thịt dông bằng dầu ăn. Gạo dùng nấu cháo phải là gạo thơm Tuy Hòa, ngâm sơ qua nước lã đến khi nồi nước thịt dông sôi ùng ục thì đổ gạo vào đun một lúc rồi nêm thêm muối mắm, mì chính, hành tiêu… Thế là có nồi cháo dông đặc biệt.

Còn với món thịt dông nướng, sử dụng thịt dông và gia vị như cách làm chả hay nấu cháo, có điều khác là món này phải dùng lá mãng cầu cuốn thịt dông thành từng miếng bằng ngón tay cái rồi nướng bằng lò than hồng nổ lách tách. Món thịt dông nướng có mùi thơm lôi cuốn. Món này mà uống với rượu gạo làng Qui Hậu (xã Hòa Trị huyện Phú Hòa, Phú Yên) thì hạp phải biết.